آخرین مطالب
امکانات وب
بابرشاه و گذشته یک قوم
به نام تُرک زیبا روی
گذشته یک قوم
بهبود مرادی۱, [۲۳.۰۸.۱۷ ۰۹:۳۳]
امروزه با توسل جستن به علم توپونیم (اسامی جغرافیا) ایتونیم (اسامی طایفه‌ها و قبایل) به عمق تاریخ رفته در آسیا نزدیک و مرکزی به اسامی همچون اور (اَر) (تور) تورک بر می‌خوریم که به معنی جنس مذکر مرد و اوروق طایفه‌ای که از دلیر مردان تشکیل شده است برمی‌خوریم که این تمدن برای اولین بار در حاشیه دریاچه ارومیه شکل گرفته وتأثیر بزرگی در روند اجتماعی آن‌روز داشته است و نام خود را با این اسامی در تاریخ ثبت کرده‌اند؛ تاثیر تمدن اورها از کلمه روم گرفته تا به اورال آلتاییک آسیای مرکزی ادامه یافته و در ادامه اسامی همچون اورارتو؛ آرارات؛ آریا؛ عرب؛ اوروق (عراق) اَرَن (ایرن) ایران و نیز کلماتی همچون زیگ اورات اورمزد و اَه اورمزد تجلی یافته امروزه هم در بین اویماق‌های ترک با اسامی همچون اورخان و غیره به راه خود ادامه می‌دهد؛
ملت تمدن ساز
مردم ترک در شکل دهی تمدن بشری نقش به سزایی ایفا کرده با ایجاد امپراطوری‌های متعدد از شرقی‌ترین نقطه آسیا تا به قلب اروپا حکمرانی کرده‌اند؛ در منأبع تاریخی با اسامی همچون اورها؛ هون‌ها و هپتال‌ها و آفتالیت‌ها و غیره نام خود را در تاریخ ثبت کرده‌اند؛ بنا به اظهارات اهل فن ملت ترک برای اولین بار شهرسازی در دنیا شروع کرده قانون مدنی اجتماعی را به نام یاسای حمورابی تنظیم و با این احکام امپراطوری عظیم خود را ادراه می‌کردند؛ آرکولوژیست‌ها در یافته‌های خود تا بدانجا پیش رفته‌اند که گویا ترکان با توسل به توتم (سمبل) سه‌گانه خود اولین حِرَم سازان دنیا بوده‌اند.
پیام آوران صلح و دوستی
بنا به روایت تاریخ هون‌های ترک نژاد ساکن در آسیا صغیر بعد از جنگ‌گریزهای پی در پی اولین صلح نامه جهان را مابین مصریان باستان تنظیم نام خود را به عنوان ملت آشتی جوی به جهانیان عرضه داشته‌اند؛ که سی سال قبل این لوح زرین که به زبان ترکی قدیم ثبت شده است از حوالی تنگه بُسفُر پیدا شده حالیه در یکی از سالن‌های سازمان ملل متحد به عنوان میراث بشری نگهداری می‌شود.
سلحشوران تاریخ
ملت ترک با تاثیر گرفتن از آیین مترقی شامانیزم همواره در راه اعتقادات دینی خود جانفشانی کرده در این باب هم نام خود را به عنوان مروجین آیین تک خدایی در جهان ثبت کرده‌اند؛ همان‌طوری که در نوشته‌های قبلی خود ذکر کرده بودم مردم ترک تنها ملتی بودند که با آیین دین مبین اسلام خود را وقف داده و آن را با آغوش باز پذیرا شدند؛ و این سلحشوران تاریخ از زمان غزنویان پرچم اسلام را بر دوش گرفته از شرقی‌ترین نقطه کشور چین تا به قلب اروپا بسط داده و در کنار کشورداری و سیاست و عاملان ترویج فرهنگ نیز بوده‌اند؛ و همان‌طوری که مستحضر هستید قرن پانزدهم میلادی اوچ شکوفایی امپراطوران ترک محسوب شده در آسیای صغیر دولت عثمانی نصف جهان اسلام را رهبری نموده تا قلب اروپا نیز نفوذ کرده بودند و در ایران دولت شیعه مدار صفوی بر روی کار آمده در شرق ایران نیز به قول اروپائیان مغولان ترک تا قلب کشور هند پیشروی کرده بودند؛ در بین این سرداران سلحشور می‌توان نام بابرشاه تیموری را برد که سر سلسله امپراطوری کؤره‌کن‌ها در شبه جزیره هند و افغانستان بوده است همان طوری‌که می‌دانیم ظهیرالدین محمد بابر از ناحیه پدری نوه پنجم امیر تیمور پسرعم شیخ بوده از ناحیه مادری با چند واسطه به چنگیزخان بزرگ پیوند سببی پیدا می‌کند این سردار بزم و رزم در سال 888هجری قمری در شهر اندیجان چشم به جهان گشود در یازده سالگی پدر خود را از دست داده زمام امور حکومتی نه چندان مستحکم پدرش به دست می‌گیرد؛
حکمرانان عالم پرور
عموماً پادشاهان ترک همچون سلطان محمود غزنوی تا سلجوقیان و ایلخانیان صفویان و بابریان هند و غیره در دستگاه حکومتی خودخوان گستر هنرمندانی بوده‌اند که در کنار کشورداری اهمیت خاصی به ترویج مدنیت داده شاعران زیادی را تشویق می‌کردند به زبان‌های ترکی عربی و خصوصاً زبان دری (فارسی) که مقطعی در تاریخ زبان کتابت پادشاهان ترک بوده است؛ طبع آزمایی کرده و خلق آثار نمایند؛ در بین خاندان یاد شده بالا بابریان هند جایگاه ویژه‌ای داشته شاعرانی که از تعصبات مذهبی صفویان دلگیر بودند روی به خاندان بابر هند آورده به تاثیر از شاعر بلند آوازه‌ی قرن نهم خواجه نظام الدین امیرعلیشیر نوایی اسلوب و سبک شعر هندی را در زبان فارسی پی گرفته و این نوع گویش شعری به ادبیات دری اضافه می‌کنند؛
تاجداران شاعر
در ادبیات ترکی و فارسی پادشاهانی همچون قاضی بُرهاالدین؛جهان شاه حقیقی (قارا قویونلو) یعقوب بی قارا قویونلو؛ سلطان حسین بایقرا؛ سلطان سلیمان قانونی؛ شاه اسماعیل صفوی؛ سلطان عبیداله شیبانی (عبید) و نهایت بابرشاه خود طبع شعر داشته از خود اشعار فاخری خلق کرده؛ مجموعه دیوانی به خزائن هنر ترکی و فارسی اضافه می‌کنند ناگفته نماند که در خاندان بابری دیگر شاعر نویسندگانی همچون اورنگ زیب و اکبرشاه غیره نیز بوده‌اند؛
بابرو آثارش
اما صحبت ما در این مقال از زندگی پرفراز نشیب انسان وارسته‌ای همچون ظهیرالدین محمد بابر شاه بوده با داشتن روح لطیف و ناآرام خود دست به کشور گشایی زده در اوان جوانی بعد از فتح شهر کابل با اندک اطرافیان خود قسمت‌های غربی کشور هند را تصرف کرده نام و آوازه خود را در کنار نامی همچون اسکندر مقدونی به عنوان جهانگشای جوان در تاریخ ثبت کرده تا در نهایت دهلی پایتخت کشور هزار مذهب هند را نیز تسخیر می‌کند؛ بابر در زندگی هنری خود چندین اثر ارزشمند همچون بابرنامه به نثر و دیوان شعر و رساله والدیّه دیگر آثار که همگی به زبان مادری خود ترکی بوده گاهاً از روی تفنن شعری دری هم سروده به اشعار پر مغز ترکی خود اضافه می‌کرده است؛ در بین آثار بابر شاه یک نوع اختراع الفبای ترکی که در واقع آخرین الفبای جهان ترک محسوب می‌شود ابداع کرده و با همین خط یک نسخه قرآن نیز نوشته است. حالیه این اثر کم نظیر در کتابخانه آستان قدس رضوی شهر مشهد نگهداری می‌شود؛
عاقبت بابر
بابر همچون پدران نیک اندیش خود به عنوان یک مسلمان معتقد نمازگزار قبله حاجات بوده و مروج مذهب حنفی بشمار می‌رود؛ اما در عین حال فکر جهان شمول داشته به تمام ادیان ملت‌ها با دیده احترام نگاه می‌کرده است؛ و در نوشته‌های خود توصیه به جانشینان خود سفارش می‌کند که با مردم غیر مسلمان سخت نگرفته بلکه به دین آنها هم احترام بگذارند بابر در عمر خود سه همسر اختیار کرده و فرزندانی هم داشته است؛ این حاکم خیرخواه در کنار کارهای خود به آبادانی کشور اهمیت خاص قائل بوده برای رفاه مردم همواره تلاش می‌کرده است؛ و علاقه زیادی به طبعیت داشته به همین جهت چندین باغ با نظارت شخص خود احداث نموده؛ و مردم را بدین کار تشویق می‌کرده است؛ این مرد وارسته عاقبت در سال 937هجری قمری و درسن 49 سالگی بدرود حیات گفته و تن بی‌جانش را خود باغی که در شهر با صفای کابل ساخته بود به خاک سپرده و بنای در خورشان خود برایش احداث می‌کنند؛ حالیه خاک این مزار پاک توتیای چشم سوخته دلانی از اطراف اکناف عالم هست که سالیانه هزاران نفر مردمان شیفته زیارت کننده بدین مکان کعبه سان روی می‌آورند؛ سخن خود را با دو بیتی شورانگیز ترکی از این عارف دَیهِیم داربه پایان برده؛ و تا سخنی دیگر از مخاطبین فرهیخته خود هلالیت طلبیده و همگی‌تان به خودتان واگذار می‌کنم؛
می ترکینی قیلالی پریشان دور من
بیلمم نه قیلیم ایشیمه حیران دور من
ایل بارجه پشیمان اولور و توبه قیلیر
من توبه قیلیب من و پشیمان دور من
با احترام
ائلچی بئ
1/3/1396
بندرانزلی
ثبت جهانی سیمرغ پرنده افسانه ای تورکان آزربایجان...