گنجینه فرهنگها در خطر جدی!

گنجینه فرهنگها در خطر جدی!

علي اكبر سراج اكبري

فرهنگ و  زبان. بايدها و نبايدها

زبان هر قوم ریشه و بنیان فرهنگ آن قوم است. اگر زبان قومي مورد هجمه بيفكري ها و ندانم كاريهاي تك تك افراد آن شود و مسئوليني كه متولي آنند از كفايت كافي برخوردار نباشند از فرهنگ اقوام چيزي باقي نخواهد ماند. اما با كم و بيش بايد و نبايد ها! هر قومي به زبان و ضربالمثل ها  و قصه هاي گذشتگان و شعر ها و متل هائي زنده است كه سينه به سينه از گذشتگان به آنان رسيده است، كه بايد در راه حراست از آن از هيچ كوششي دريغ نشود. 

آنچه كه امروزه فرهنگ و زبان اقوام خراسان شمالي را در معرض خطر قرار ميدهد و احتمال انقراض آن را بالا ميبرد طرز تفكر خيلي از ساكنان اين خطه در مورد زبان مادريشان است. چنين تصوري بر ساکنان سرزمین گنجینه فرهنگها! حاكم است كه اگر با كودكان خود به فارسي صحبت نكنند وقتي آنان به دبستان ميروند با ياد نداشتن زبان  فارسي به درس و مشقشان لطمه وارد ميشود و دست ازاين طرز تفكر غير علمي بر نمي دارند. در صورتي كه كودك وقتي با زبان مادري وارد دبستان ميشود به سرعت فارسي را ياد ميگيرد و همين دو زبانه بودن كودك براي ياد گرفتن زبانهاي خارجي از اهميت ويژه اي برخوردار است. با اين اشتباه بزرگ فرهنگي اينك جوانان ما به جاي زبان مادري به فارسي صحبت ميكنند و تقريبا زبان مادريشان را ياد ندارند بنا بر اين آنها نخواهند توانست در آينده به كودكان خود زبان بومي را بياموزند و در نتيجه تا دو نسل ديگر زبانهاي بومي در استان خراسان شمالي به فراموشي سپرده خواهد شد و به دنبال آنها ضربالمثل ها و اشعار وكنايات و نكته ها از بين خواهد رفت و اين ننگي خواهد بود براي نسل ما كه با تفكر غير علمي و محروم كردن كودكان از يادگيري زبان مادري انقراض زبان و فرهنگ  بومي را كليد زده ايم !

  هنوز هم دير نشده است بيائيد همداستان شويم و در استانمان همه و همه با هم در هر جا و هر مكان و موقعيت به زبان مادري خود صحبت كنيم و به كودكان خود نيز زبان بومي را بياموزيم كه اين عنصر اصلي فرهنگ يعني زبان به انقراض كشيده نشود كه اگر اينگونه شود عناصر ديگر فرهنگ استان نيز به تباهي كشيده نخواهد شد.

از آن كساني كه وقت و بي وقت مشغول افتخار كردن به فرهنگ و گذشته خود ميباشند ميخواهم بيشتر به فكر نگهداري و حراست از آن باشند تا افتخار کردن جسته و گریخته در نوشته ها و سخنرانیها  میخوانیم و میشنویم که هر قومی از اقوام خراسان شمالی سعی دارد که خراسان شمالی را از آن خود کند یکی فاکت میآورد که فلان قوم قبل از میلاد مسیح در این منطقه ساکن بودند و قومی دیگر نظر میدهد که خیلی پیش تر از آن فلان قوم در خراسان شمالی ساکن بوده است و غمگنانه گوشمان آزار ببیند از شنیده تمسخر همدیگر در حالی که فرهیختگان از شنیدن زبانها و لهجه های شیرین این دیار لذت می برند و این در اوج تاسف حیرت آور است که زیبائی لهجه و زبانهای دیگر را نفهمند و فقط از روی تعصب کور لهجه و زبان خود را زیبا ببینند و بشنوند!

با كمي تعمق در خواهيم يافت كه با روال فعلي تا دو نسل ديگر تمام اقوام به فارسي سخن خواهند گفت و از زبان هاي بومي غير از چند جلد كتاب و چند سي دي چيزي باقي نخواهد ماند. كاري نكنيم كه 75 سال ديگر دبير تاريخ در كلاس بگويد : در حدود هفتاد هشتاد سال قبل و پيش از آن در خراسان شمالي مردمي بودند كه با زبان و لهجه خاص خودشان صحبت مي كردند و اينك ازآن زبان و ضربالمثل هاي شيرينش اثري نيست. چرا كه مردم اين منطقه در آن برهه زماني زبان بومي شان را به كودكانشان نمي آموختند و اين كوتاهي از طرف آنها بود كه عوارضش به ما تحميل شد. خدا وند از گناهانشان بگذرد هر چه باشد پدر پدر بزرگان ما بودند !

لظفا در اختیار دیگران قرار دهید و در تلگرام به اشتراک بگذارید

با تشکر سراج اکبری

ادبیات ترکی خراسان شمالی

 @adabiatetorkiekhorasanshomal